تحقیق درباره تاثیر کار زنان بر زندگی خانوادگی

چکیده:
روابط خانوادگی، تحت تاثیر پویایی نهادهای اجتماعی، با تحول دائم روبه روست. با تحول شرایط زیستی و به تبع آن، بروز نیازهای جدید، پیوسته نقش ها در حال تغییرند، به طوری که از اعتبار نقش های سنتی روزبه روز بیشتر کاسته شده و موجبات دگرگونی آنها فراهم می شود. همراه با تغییرات ساختاری جامعه و بر اثر تحولات زندگی خانوادگی، زن خانه دار در عین مسئولیت های متعارف خود، بیش از پیش، مجبور به کار در خارج از خانه شده است.

در عین حال، اشتغال زن در سطح وسیع جامعه، به رغم تعهدات دوگانه اش الزاماً به معنی بردگی و استثمار او نیست و نباید به چنین تحولی به دیده انکار نگریست؛ زیرا آثار مثبت مادی و معنوی این اشتغال غالباً علاوه بر وضع خود زن، که ضمن کسب درآمد به استقلال و اعتبار اجتماعی بیشتری دست می یابد، متوجه همسر و فرزندان او نیز می شود. تاثیر اجتماعی عمده این تغییر، دگرگونی روال سنتی در نقش زنان و تقسیم کار درون خانواده است.

هر چند که، به رغم پذیرش وسیع اشتغال زنان از جانب طبقات متفاوت اجتماعی ایران، هنوز آن تغییرات فرهنگی که لازمه هماهنگی میان اشتغال زن و تقسیم وظایف و مسئولیت ها در خانواده است به طور کامل روی نداده است، بررسی روابط و مناسبات درون خانواده چنین نشان می دهد که با زیر سوال رفتن پاره ای از ارزش ها و هنجار های سنتی، نقش زن با تغییراتی روبه رو شده است و حاصل این تغییرات بسط و توسعه زمینه فعالیت های اجتماعی اوست.

رو آوردن زنان به اشتغال در خارج از کانون خانوادگی تاثیری بسزا در ابعاد هویت اجتماعی آنان داشته و این امر، به نوبه خود، موجب افزایش اعتماد به نفس جامعه زنان شده است. احراز موقعیت اجتماعی بهتر با تاثیری که از نظر شخصیتی به جا می گذارد، تا حدودی، معضلات ناشی از اشتغال دوگانه را هموار ساخته است. البته نه تنها راه این تحول همیشه هموار نیست، احتمال هم دارد که در اثر تضاد ارزشی، در ایفای نقش ها تعارضاتی پدید آید. خطر بروز چنین حالتی بیشتر در مواقعی است که فعالیت شغلی زن با الگوی سنتی همخوانی نداشته باشد.

بویژه آنکه، در زندگی سنتی، با تقسیم کار براساس جنسیت، تحت هر شرایطی، اداره امور خانگی به عهده زن پنداشته می شود و براساس همین ارزش های سنتی، فعالیت وی در خارج از خانه به معنی تضعیف انسجام خانواده تلقی می گردد. تفکیک مشاغل بر حسب جنسیت و پذیرفتن تفاوت در توانایی های زن و مرد طرز تفکری است که در بیشتر مواقع بر ذهنیت خود زنان نیز اثر می گذارد و موجب دامن زدن بر تعارضات موجود می شود.