مقاله راه های رسیدن به بهداشت روانی در تشکیل خانواده

مقدمه
نقش خانواده در تامین بهداشت روانی فرزندان بسیار روشن می باشد در اهمیت آن همین قدر بس است که توجه کنیم که انحطاط هر قومیتی تا حدود زیادی به خانواده بر می گردد و آغاز هر حرکتی را باید در آن جستجو کرد و به خاطر همین است که اسلام به حفظ خانواده و تحکیم آن اهمیت می دهد . در عصر معاصر قدرت هر ملت تابع مغز های متفکر ( بالاخص متعهدین و متخصصین ) آن ملت است . بدیهی است که شرط اصلی موفقیت آنها برخورداری از سلامت روان می باشد . در نظام خانواده اجزاء مهم عبارت است از رابطه مادر با خود و با پدر، و رابطه ی پدر با خود و با مادر. چگونگی این روابط کیفیت خانواده را مشخص می سازد. خانواده مانند هر نظام اجتماعی نیازهای دارد . از جمله این نیازها عبارت اند از : احساس ارزشمندی ، احساس امنیت فیزیکی ، احساس صمیمیت و به هم وابستگی ، احساس مسئولیت ، نیاز به انگیزه ، نیاز به شادی ، نیاز به تایید و تصدیق و بالاخره نیازهای روحی و معنوی . خانواده همچنین به پدر و مادری احتیاج دارد که به برقراری یک رابطه سالم باهم متعهد باشند و آن قدر احساس امنیت کنند که بتوانند فرزندان خود را به دور از آلودگی ها پرورش دهندوبهداشت روانی فرزندان خود را تامین نمایند.

چکیده
هدف اصلی بهداشت روانی پیشگیری است و این منظور بوسیله ایجاد محیط فردی و اجتماعی مناسب حاصل می شود و این مسئولیت در آغاز برعهده خانواده می باشد و در این تحقیق برآنیم که نقش خانواده و تاثیر مثبت آن را در راه رسیدن به بهداشت روانی بررسی نماییم در ابتدا به بررسی تعریف بهداشت روانی و بیان اصول آن پرداخته می شود و اینکه بهداشت روانی در ایجاد ثبات و تحکیم در خانواده نقش دارد و افراد خانواده باید با مهارتهای سالم زندگی آشنا باشند و اینکه یک خانواده سالم بتواند از بهداشت روانی خوبی بهره مند گردددر انتخاب و ازدواج توجه کافی نماید و والدین می توانند با ابراز محبت به فرزندان ،عزت نفس و با احترام به شخصیت آنان از طریق انتخاب نام مناسب – نداشتن توقع بیش از توان – عدم سرزنش و تحقیر و رعایت عدالت باعث ایجاد و تامین بهداشت روانی فرزندان خود شوند.

فصل اولضرورت و اهمیت تحقیق خانواده به عنوان اولین کانون اجتماعی نقش حساس و غیر قابل انکار در تعلیم و تربیت افراد جامعه دارند و خانواده یک کارخانه ی انسان سازی است و چنانچه وظایف خود را خوب انجام دهد ،فرزندان به سعادت دست می یابند .علت انجام این تحقیق بررسی نقش خانواده در راههای رسیدن به بهداشت روانی می باشد تا بررسی شود که تاثیر خانواده بر رشد و تحول خصوصیات روانی کودک آنقدر عمیق است که تا پایان عمر فراموش نشدنی است

.هدف کلی 1- راههای رسیدن به بهداشت روانی در تشکیل خانوادههدف جزئی 1- آشنایی با تعریف بهداشت روانی2- آشنایی با اصول بهداشت روانی3- آشنایی با بهداشت روانی در نظام و ثبات خانواده4- آشنایی با شیوه های ارتباطی موجود در خانواده و تاثیر آن در بهداشت روانی 5- آشنایی با ازدواج و تاثیر آن در تامین بهداشت روانی 6- آشنایی با اقتصاد خانواده و نقش آن در بهداشت روانی 7- آشنایی با مهارتهای زندگی اعضای خانواده و نقش آن در بهداشت روانی8- آشنایی با راههای تامین بهداشت روانی

سوالات تحقیق1- بهداشت روانی چیست؟2- اصول بهداشت روانی چیست ؟3- تاثیر بهداشت روانی در نظام و ثبات خانواده چیست ؟4- آیا ارتباطی بین اقتصاد ،شیوه های ارتباطی اعضای خانواده و ازدواج در تامین بهداشت روانی وجود دارد؟5- از چه راههای می توان به بهداشت روانی در خانواده دست یافت ؟با توجه به ماهیت موضوع تحقیق ، اهداف و سوالات روش تحقیق ، روش کتابخانه ای می باشد.

فصل دوم پیشینه تحقیق :
سوابق مطالعاتی و تحقیقاتی در ارتباط با موضوع پژوهش نقش موثر و مهمی را در هدایت و سامان دهی یک پژوهش دارد. با تلاشهای گسترده ای که برای جستجو منابع در کتابخانه های آموزشگاهی و دانشگاهی ،کتابخانه -های عمومی و سایتهای اینترنتی به عمل آورده ام که نتیجه این جستجوها به اختصار ارائه می گردد.تمام روانشناسان معتقدند که در تامین بهداشت روانی محیط و وراثت تاثیر دارد و در دوران کودکی ، نوجوانی ، جوانی ، بزرگسالی و پیری بهداشت روانی تحت تاثیر عواملی قرار می گیرد که خانواده نقش مهمی را برعهده دارد .جامعه شناسان نیز بر نقش خانواده کاملا واقف هستند چنانچه «ساموئل کینگ » می گوید: منبع تربیت به زحمت از دایره خانواده تجاوز می کند یا «نرمان مان» مهمترین عامل اجتماعی موثر در رشد کودک را ارتباطی که بین پدر و مادرش برقرار می شود ،میداند . حضرت امام خمینی (ره) نیز نقش خانواده را در تربیت نونهالان بسیار حساس می داند و در این خصوص می فرماید :«دامن مادر بزرگترین مدرسه است که در آن جا بچه تربیت می شود .»یا اینکه در جایی دیگر اساس شروع تربیت صحیح را خانواده می داند و در این خصوص می فرماید : « اساسا تربیت از دامان پاک مادر و جوار پدر شروع می شود و با تربیت صحیح و اسلامی آنان استقلال ،آزادی و تعهد به مصالح کشور پایه ریزی می شود .»

فصل سومبهداشت روانی سازمان جهانی بهداشت، بهداشت روانی را چنین تعریف می کند: «بهداشت روانی در درون مفهوم کلی بهداشت جای می گیرد و بهداشت یعنی توانایی کامل برای ایفای نقشهای اجتماعی، روانی، و جسمی؛ بهداشت تنها نبود بیماری یا عقب ماندگی نیست.»( http://psychology.blog.af)تعریف بهداشت روانی در فرهنگ بزرگ روان شناسی لاروس اینگونه می باشد .« استعداد روان برای هماهنگ ، خوشایند و موثر کارکردن ، برای موقعیت های دشوار انعطاف پذیر بودن و برای بازیابی تعادل خود ، توانایی داشتن » ( بشارتی فر، 1381) اصول بهداشت روانی هدف اصلی بهداشت روانی پیشگیری است و این منظور بوسیله ایجاد محیط فردی و اجتماعی مناسب حاصل می گردد. 1- احترام فرد به شخصیت خود و دیگران2- شناختن محدودیتها درخودو افراد دیگر ( انسان همانطوریکه از خصوصیات مثبت و برجسته خود استفاده می کند باید به محدودیت ها و نواقص خود نیز آگاهی داشته و آنها را بپذیرد ).3- دانستن این حقیقت که رفتار انسان معلول عواملی است.4- آشنایی به اینکه رفتار هر فرد تابع تمامیت وجود اوست.5- شناسایی نیازها و محرکهایی که سبب ایجاد رفتار و اعمال انسان می شود. ( بشارتی فر، 1381)

زیربنای بهداشت خانواده
در بهداشت روانی خانواده، انتخاب همسر به عنوان زیرساخت خانواده سالم توجه می¬شود.توجه به ویژگیهای خانوادگی، از نظر سلامت جسمی سلامت اخلاقی و دینی، سلامت روانی، تربیت خانوادگی، و سلامت شخصیتی، ضروری است. برای داشتن خانواده سالم در کنار توجه به عوامل محیطی و تربیت، عوامل ارثی نقش اساسی دارد و ازدواجهای اجباری و مصلحتی آسیب زا ترین پدیده¬ در بهداشت روانی خانواده است.

بهداشت روانی در نظام خانواده
خانواده مهمترین نهاد اجتماعی است که در رشد و تکامل شخصیت افراد تاثیر دارد. – اهمیت خانواده در این است که کودک را در شبکه ای از روابط عاطفی، اجتماعی، تاریخی و محیط زندگی خاص قرار می دهد و برای کودک میراث فرهنگی به ارمغان می آورد.- کودک ویزگیها و خصوصیاتی را از والدین به ارث می برد و پدر و مادر با ایجاد فضایی مناسب زمینه رشد و بروز استعداد ها وپیشرفت افراد را فراهم می آورند.- خانواده وطیفه دارد که نیارهای مادی و معنوی کودک را طوری فراهم آورد که بهداشت جسمی و روانی او تضمین شود. – تقلید کودک از پدر و مادر به او اجازه می دهد که رفتارها و نگرشهای مناسب با هویت جنسی و در نتیجه مناسب با انتظارهای محیطی را که در آن رشد می کند یاد گیرد. – خانواده اولین هویت اجتماعی فرد را فراهم می آورد ( موقعیت اجتماعی والدین موقعیت اجتماعی کودک در بیست سال اول زندگی است ).- خانواده با الگو قرار گرفتن به کودک یاد می دهد که چگونه باید رفتار کند و چگونه با اجتماع سازگار شود و سازگاری با ااجتماع و توانایی انعطاف پذیر بودن در موقعیتها از شرایط اصلی بهداشت روانی است. (گنجی، 1384)